Küresel Gıda Fiyatları 19 Ayın Zirvesine Çıktı
FAO Gıda Fiyat Endeksi, Kasım ayında yüzde 0,5 artarak Nisan 2023’ten bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye ulaştı ve son 19 ayın zirvesini gördü. Endeks, yıllık bazda yüzde 5,7 artış kaydetti. Bitkisel yağlardaki fiyat artışları genel endeksin yükselmesinde kilit rol oynarken, tahıl ve şeker fiyatlarındaki düşüşler bu yükselişi bir miktar sınırladı.
Bitkisel Yağ Fiyatlarındaki Büyük Artış
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, Kasım ayında yüzde 7,5 oranında yükselerek iki ay içinde ikinci kez önemli bir artış gerçekleştirdi. Bu artış sonucunda, endeks bir yıl öncesine göre yüzde 32 oranında daha yüksek seviyeye ulaştı. Palm yağı fiyatları, Güneydoğu Asya’da yaşanan aşırı yağışların üretimi düşürmesi yönündeki endişelerle artarken, soya yağı fiyatları ise küresel ithalat talebinden destek buldu. Kolza tohumu ve ayçiçeği yağı fiyatları da sıkılaşan küresel arz beklentileriyle yükseliş gösterdi.
Süt Ürünleri ve Tereyağında Rekor Fiyatlar
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, tam yağlı süt tozuna yönelik artan talep nedeniyle Kasım ayında yüzde 0,6 oranında yükseldi. Tereyağı fiyatları ise Batı Avrupa’daki güçlü talep ve düşük stok seviyeleri nedeniyle rekor seviyelere ulaştı. Peynir fiyatlarında, sınırlı ihracat olanakları nedeniyle yukarı yönlü bir hareket gözlemlendi.
Tahıl, Şeker ve Et Fiyatlarındaki Düşüş
- FAO Tahıl Fiyat Endeksi: Yüzde 2,7 gerileyerek bir yıl öncesine göre yüzde 8 daha düşük seviyede gerçekleşti. Buğday fiyatları, azalan uluslararası ithalat talebiyle geriledi. Pirinç fiyatları ise pazar rekabeti ve hasat baskısı nedeniyle yüzde 4 düştü.
- Şeker Fiyatları: Hindistan ve Tayland’da başlayan kırma sezonu ile birlikte düşüş yaşandı. Brezilya’daki olumlu hava koşulları da beklentileri artırdı ve endeks Kasım ayında yüzde 2,4 geriledi.
- Et Fiyat Endeksi: Avrupa Birliği’nde domuz eti fiyatlarının düşmesi ve dünya genelindeki durgun talep nedeniyle yüzde 0,8 oranında gerileme kaydedildi.
Küresel Gıda Arzı ve Talep Dengesi
FAO verilerine göre, farklı ürün gruplarındaki fiyat dalgalanmaları, arz-talep dengesi ve bölgesel faktörlerden doğrudan etkilenmeye devam ediyor. Özellikle bitkisel yağlar ve süt ürünlerindeki fiyat artışlarının sürdürülebilirliği, küresel piyasa koşullarına bağlı olarak yakından takip ediliyor.
