2025 Kamu Yatırımlarında En Yüksek Artış Tarımda
Devletin yatırım harcamaları, 2025 yılı itibarıyla önemli bir artış gösterecek. 2024 yılında 1 trilyon 6 milyar lira olan kamu yatırım harcamalarının, 2025’te %43,4’lük bir artışla 1 trilyon 444 milyar liraya ulaşması bekleniyor. En büyük sıçramayı ise %62,4’lük oranla tarım sektörü gerçekleştirecek. Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ise toplamda 405 milyar liralık yatırım planıyla dikkat çekiyor. Bu yatırımların başında TCDD Genel Müdürlüğü geliyor ve kurum 143 milyar liralık bir bütçe ile projelerini hayata geçirecek.
Yatırım Programı Resmi Gazete’de Yayımlandı
2025 Yılı Yatırım Programının Kabulü ve Uygulanmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Yıl boyunca yapılacak yatırım değişiklikleri ve kaynak kullanımları Cumhurbaşkanı onayı ile yürütülecek. Projelerde %20’ye kadar iş artışıyla ilgili maliyet farkları, kurumların üst yöneticileri tarafından karara bağlanacak. Ayrıca, ihale edilmemiş projelerde %10’a kadar olan maliyet değişiklikleri de üst yönetici yetkisinde olacak.
Dış Kredilerde Büyük Artış
Yatırım projeleri kapsamında kullanılan dış kredi miktarı geçen yıl 96 milyar lirayken, bu yıl %66,4’lük bir artışla 160 milyar 170 milyon liraya ulaşacak. Bu kaynak artışı, kamu yatırımlarının finansmanında belirleyici rol oynayacak.
Sektörel Analiz: Tarımdan Konuta Yatırım Artışı
- Tarım: %62,4 artış ile lider sektör.
- Konut: %58,2 artış.
- Sağlık: %47,2 artış.
- Enerji: %45,6 artış.
- Eğitim: %44,5 artış.
KİT Yatırımları Yükselişte
Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) yatırımları, 2025 yılında %49,3 oranında artarak 405 milyar liraya çıkacak. En büyük yatırımı 143 milyar lira ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) üstlenecek. TCDD 97,2 milyar lira, BOTAŞ 45,8 milyar lira ve TEİAŞ 41,9 milyar liralık yatırımlarla listeyi takip ediyor.
Tarım Desteklemelerinde Kanunun Gerisinde Kalındı
Tarım sektöründe yatırım artışı büyük olsa da, tarımsal desteklemeler Tarım Kanunu’nda belirtilen düzeyin altında kaldı. Tarım Kanunu’nun 21. maddesine göre, tarımsal destekler için ayrılacak bütçe, Gayrisafi Milli Hasıla’nın (GSMH) %1’inden az olmamalı. Ancak, 61 trilyon 540 milyar lira tahmini GSMH’ye karşılık, ayrılan destek miktarı 135 milyar lira olarak belirlenmiş durumda. Bu tutarın, kanunda öngörülen 615 milyar liralık alt sınırın bir hayli gerisinde olduğu görülüyor.
